Van de auteur: De zoektocht naar een ideaal opvoedingssysteem is als de zoektocht naar de steen der wijzen: een vermakelijke bezigheid, maar het resultaat is onvoorspelbaar. Soms is het langs dit pad mogelijk om uit koper goud te maken, maar vaker komt er zelfs uit goudklompjes niets waardevols voort. Niettemin worden alchemistische formules mondeling doorgegeven, van generatie op generatie, ook al zijn de resultaten rampzalig. Laten we proberen deze ideeën over ideale opvoeding te bekijken door de ogen van een ouder, een kind en een psycholoog. Vitaly Sonkin, psycholoog, psychotherapeut. Elke goede, ijverige ouder droomt ervan een ideale manier van opvoeden te vinden. Hoe je een kind gelukkig, welgemanierd en tevreden met het leven kunt opvoeden - daar wordt over gepraat en geroddeld zolang ouders en grootouders bestaan. In veel gezinnen, sommige direct en sommige verborgen, zijn er regels waarmee ze opvoeden en onderwijzen, straffen en belonen. Grote pedagogische systemen en particuliere gezinsorden zijn op deze regels gebaseerd. Maar hoe je deze verscheidenheid aan vaak tegenstrijdige benaderingen van het opvoeden van een kind kunt begrijpen, hoe je niet tot het uiterste moet gaan - dit zal in dit artikel worden besproken. Verbied niets “Als een kind wil uitgroeien tot een echte overvaller, moet hij goed in de watten worden gelegd!” Een van de wijdverbreide en favoriete opvoedingsprincipes van moderne ouders komt neer op een simpele regel: het kind moet proberen alles toe te staan. Laten we proberen deze methode van drie kanten te bekijken: ouders, kind en psycholoog. Ouder: de kindertijd gebeurt maar één keer in je leven. En er zijn zoveel verboden en beperkingen in de wereld dat iedereen tijd heeft om er genoeg van te eten. Maar voorlopig kan het kind in de kring van naaste mensen al zijn verlangens volledig verwezenlijken. Hij weet zelf beter dan wie dan ook wat hij nodig heeft, wat hij wil. Daarom is het voldoende om naar zijn verlangens te luisteren en ze te vervullen. Natuurlijk wil hij soms iets onmogelijks. Maar je kunt hem altijd afleiden, of hem iets aanbieden dat nog aantrekkelijker, maar wel toegestaan ​​is. Ja, soms gedraagt ​​hij zich provocerend en is hij lastig voor anderen, maar dat is oké, ze zullen het tolereren. Het belangrijkste is dat hij tevreden en gelukkig is. Eerlijk gezegd is zijn gedrag soms vervelend, maar dit is ook niet eng. Als je het niet laat zien, weet hij er immers niet eens van. Maar in de toekomst zal dit zijn vruchten afwerpen: hij zal opgroeien tot een onafhankelijke, vrijdenkende persoon, zal altijd weten wat hij wil, zal het hoe dan ook bereiken en zal succesvol zijn. En dan zal hij zeker begrijpen hoeveel moeite de ouders hierin hebben gestoken, en zal hij hen bedanken: blijkbaar zijn ouders speciaal geschapen om aan alle verlangens te voldoen. Maar soms bedriegen ze, doen ze wat hen uitkomt en doen ze het voor als wat ik wil. Maar ik weet niet wat mijn verlangens eigenlijk zijn. De wereld is zo divers, je wilt alles proberen. Ik wil wat ik op dit moment zie. Als het je nu lukt om het te krijgen, is het niet slecht (zoals het zou moeten zijn), maar zo niet, dan is het monsterlijk en oneerlijk! Mijn ouders kunnen geen betrouwbare steun voor mij zijn: ze leren de regels die in het leven bestaan ​​niet, Ik kan ze onder controle houden, maar leun er niet op. Soms probeer ik kracht en stabiliteit in hen te vinden, ik controleer hoe bereid ze zijn om mijn voorbeeld te volgen. Als reactie daarop geven ze toe of reageren ze om de een of andere reden te hard. Soms, als ze me niet terugvechten, word ik boos op ze! Dan breng ik ze graag ter sprake, zoek ik ze op als hun geduld op is. Ze zeggen dat ik ze irriteer, maar ik wil ze gewoon zien als sterk en volwassen, op wie ik kan vertrouwen en die niet doen alsof (ook al is het in mijn voordeel). Andere mensen noemen mij egoïstisch, onverantwoordelijk, oppervlakkig , maar dat is de schuld van mijn ouders. “Zo hebben ze mij opgevoed.” Daarom kan ik niets veranderen, maar ik heb het recht om klachten tegen hen te hebben. Psycholoog: ouders van verwende kinderen zijn goede ouders. Ze doen heel hard hun best, doen veel moeite en geloven echt in hun kind. Maar ze zullen hoogstwaarschijnlijk geen dankbaarheid en vriendschap ontvangen, de vroege onafhankelijkheid van het kind. Dergelijke kinderen vinden het al snel moeilijk om met anderen om te gaan: andere volwassenen, en vooral hun leeftijdsgenoten, nietwillen tegemoetkomen aan elke gril en behoefte. Het is waar dat zo'n kind leert zijn doel te bereiken, ondanks de verboden en regels, de meningen en gevoelens van andere mensen. Maar het is onwaarschijnlijk dat hij hier echt gelukkig van zal worden. Bovendien is hij ook niet zo goed met zichzelf: hij weet niet hoe hij moet kiezen, hij heeft niet geleerd prioriteiten te stellen, zijn wil lijdt eronder. Zelfs als het hem lijkt dat hij weet wat hij wil, is het buitengewoon moeilijk voor hem om dit te bereiken, omdat de weg naar echte prestaties vaak ligt in nederigheid en de weigering van iets dat voor hem ondraaglijk is de regels begrijpen en volgen, ergens de verantwoordelijkheid voor nemen, voor iemand anders dan jezelf zorgen. Ze begrijpen slecht de grenzen van wat is toegestaan ​​en hebben daar last van: de veroordeling komt immers altijd onverwachts op hen af. Veel ouders geloven dat zo'n kind zelfstandiger opgroeit. Maar dit is niet waar. Elk kind heeft zorg nodig, heeft mensen nodig die hem duidelijke en nauwkeurige richtlijnen geven: wat kan wel en wat kan niet, hoe moet hij zich goed gedragen en hoe slecht kind. Ontneem uzelf en hem dit plezier niet! Men moet op zijn hoede zijn voor genotzucht die tot een principe verheven is. Als een kind af en toe in de watten wordt gelegd, of tijdens een bezoek aan zijn grootmoeder, of op vakantie, dan is daar niets mis mee - het is voor iedereen prettig en vreugdevol! Kleine volwassene “Wee van Wit” Sommige ouders nemen hun opvoeding heel serieus. In dit geval beschouwen ze het als hun plicht om het kind zowel de wetten van de wereldorde als de gedragsregels uit te leggen. Gedetailleerde uitleg en een serieuze volwassen houding ten opzichte van een kind kunnen niet alleen gunstige gevolgen hebben. Maar laten we op volgorde beginnen. Ouders: we willen ons kind slim en begripvol zien. De beste manier om dit te doen is door hem als een volwassene te behandelen. We praten veel, beantwoorden zijn vragen over alles wat hem interesseert. Als we iets verbieden, leggen we uiteraard gedetailleerd uit waarom dit niet kan. Als we om iets vragen (ja, we eisen nooit, we vragen het alleen), dan leggen we uit waarom het belangrijk en noodzakelijk is om te doen. Het lijkt erop dat hij alles moet begrijpen, en hij behaagt ons met zijn intellectuele capaciteiten. Maar om de een of andere reden wordt het steeds moeilijker om hem iets uit te leggen. Hij wordt erg veeleisend, emotioneel en soms oncontroleerbaar. Er zijn duizend tegenargumenten voor onze argumenten. Het is niet duidelijk waarom dit gebeurt? We leggen tenslotte alles uit, we streven er altijd naar dat hij al onze beslissingen begrijpt en accepteert! Kind: ze leggen mij zoveel uit dat ik heb geleerd zelf logische ketens op te bouwen, niet slechter dan mijn ouders. Nu kunnen ze mij niet meer tegenhouden en uitleggen dat afwassen of huiswerk maken verplicht is! En nog meer om te bewijzen dat ze zich moeten kleden of gedragen zoals ze willen. Ik kan gemakkelijk winnen bij een geschil. Als ik erover nadenk, ben ik blij dat mijn ouders mij als een volwassene behandelen. Maar eerlijk gezegd is dit niet wat ik van ze zou willen. Ik wil dat ze naar mij luisteren, zich zorgen maken over wat er met mij gebeurt en het niet uitleggen. Daarom maak ik ze soms zelfs bang of boos om ze op de een of andere manier te dwingen iets emotioneels en niet intellectueels te zeggen. Het kan moeilijk zijn voor andere mensen met mij. Ik ben een interessante gesprekspartner, maar het is erg moeilijk om mij ergens van te overtuigen: als ik koppig ben, kan ik niet ontroerd worden. Als je het gewoon eens moet zijn met de regels en snel moet doen wat er wordt gezegd, zal ik zeker veel tijd besteden aan het uitzoeken wie het nodig heeft en waarom. En om de een of andere reden vinden andere volwassenen dit niet leuk. En de ouders vinden het ook niet leuk, ik zie hoe boos ze zijn, maar ze leggen het nog steeds uit. Psycholoog: de regel waar veel democratisch ingestelde ouders de voorkeur aan geven: het kind als een kleine volwassene behandelen - heeft een aanzienlijk nadeel. In feite is een kind geen volwassene. Hij is nog niet klaar om de verantwoordelijkheid te nemen voor de beslissingen die hij neemt, hij kan zijn eigen keuzes niet maken omdat hij geen ervaring heeft, hij is niet verantwoordelijk voor zichzelf. Ja, het is te vroeg voor hem om voor zichzelf te antwoorden - daarom bestaan ​​​​mama en papa. Wanneer ouders echterAls je het kind uitlegt, lijken ze ervoor te zorgen dat hij zelf een beslissing neemt. Dit is niet helemaal eerlijk, omdat de ouders proberen hem de ‘enige juiste’ beslissing te laten nemen, dat wil zeggen: hun eigen beslissing. Maar het kind heeft de illusie dat hij dit zelf heeft besloten, op basis van logische rechtvaardiging. Het probleem is dat bijna alles logisch kan worden gerechtvaardigd. Dus het kind, dat aan een dergelijke houding gewend is geraakt, begint beslissingen te rechtvaardigen die de ouders helemaal niet leuk vinden. Maar dit zijn de spelregels die ze zelf hebben aanvaard! Het probleem met deze situatie is dat het kind veel vrijheid krijgt, maar weinig verantwoordelijkheid (en dat zal hij gemakkelijk kunnen rechtvaardigen), en dat de ouders veel verantwoordelijkheid krijgen, maar weinig macht. Maar zowel vrijheid zonder verantwoordelijkheid als verantwoordelijkheid zonder macht (of kracht) kunnen alleen bestaan ​​als een illusie, zelfbedrog. Een ander probleem is dat kinderen echt emotionele reacties en aandacht voor hun behoeften van hun ouders nodig hebben, maar alleen intellectuele verklaringen en logische constructies krijgen . Ze beginnen op welke manier dan ook te bereiken wat ze missen, wat ouders met zo'n ondankbare houding enorm verrast. Dit betekent niet dat het niet nodig is om beslissingen met kinderen uit te leggen, aan te sporen en logisch te rechtvaardigen. Het is alleen belangrijk om te onthouden dat het kind nog steeds afhankelijk is van zijn ouders, dat hij van kinds af aan moet weten dat het woord van de ouders soms zonder enige reden de wet is. Het is belangrijk om soms intellectuele gesprekken achterwege te laten om van hart tot hart met uw kind te kunnen praten: vertel wat u ervaart (en niet denkt), luister naar wat hij voelt (en niet denkt). Ernst en straffen “Voor een geslagen persoon geven ze twee ongeslagen mensen” Er is een oud geloof dat hoe strenger de verboden en hoe zwaarder de straf, hoe beter het kind zal opgroeien. Dit idee is vele malen weerlegd, zowel in theorieën als in onderzoek, maar om de een of andere reden is het ongelooflijk vasthoudend. Laten we proberen het van verschillende kanten te bekijken. Ouders: het kind moet de strikte regels kennen! En de beste manier om met ongehoorzaamheid om te gaan is onmiddellijke straf. Iedereen weet dat hoe zwaarder je straft, hoe langer het onthouden zal worden. Dit is tenslotte de enige manier om hem ervan te weerhouden wandaden en misdaden te begaan! Zijn er anderen? Wijzelf werden in onze kindertijd gestraft, en niet zozeer, en nu zijn we opgegroeid tot fatsoenlijke mensen. Het ontbreken van straf corrumpeert het kind. Natuurlijk is hij niet blij dat we zo streng tegen hem zijn, maar dit is voor zijn bestwil. Hij zal opgroeien en dit begrijpen. Ja, hij is nu beledigd. Soms is het moeilijk voor ons om hiermee om te gaan: we moeten ons schuldig voelen omdat we zo zwaar straffen. Maar je kunt dit op de een of andere manier goedmaken: als je te ver bent gegaan met de straf, geef hem dan iets. Voorlopig gaat het kind weg vanwege straf, maar misschien zal hij, als hij groter wordt, begrijpen dat er simpelweg geen andere manier was, net zoals wij onze ouders begrepen. Hoewel de wrok jegens hen blijft bestaan... Kind: mijn ouders kunnen mij niet begrijpen. Ik hou heel veel van ze, maar soms heb ik het gevoel dat ze me haten. Ze zeggen dat ze willen dat ik opgroei tot een ‘fatsoenlijk mens’, maar wie dat is, is onduidelijk. Ik weet wat ik niet moet doen (hoewel ik er vaak achter kom nadat ik het heb gedaan), maar ik weet niet hoe ik zou moeten zijn. Ik word vaak gestraft, maar dit heeft zijn voordelen: in de eerste plaats al mijn vrienden Ik ben verrast als ik ze vertel over de wreedheid van ouders, ten tweede: als ik iets slechts doe, heb ik het recht om dat te doen - ze behandelen me tenslotte zo hardvochtig! Ten derde, als ik me te veel straf, maken mijn ouders hun schuld goed, dus soms irriteer ik ze opzettelijk, zodat ik later kan krijgen wat ik nodig heb. Het is gemakkelijk om aan de ernst te wennen en er geen aandacht aan te besteden. Het is waar dat ik vaak moet bedriegen - je weet nooit zeker of ik ergens voor gestraft zal worden of niet. Zelfs in kleine dingen moet je liegen. Het is beter om alles voor hen te verbergen, het is veiliger. Andere volwassenen en kinderen beschouwen mij als wreed en oncontroleerbaar. Maar dit is de enige manier waarop ik conflicten kan oplossen en zaken kan oplossen: met geweld. Niemand heeft mij anders geleerd. Dus laat ze het maar verdragen, en geef mijn ouders de schuld van alles. Psycholoog: straffenvernietigt vaak vertrouwensrelaties. Als een kind vaak wordt uitgescholden en gestraft, is hij niet geneigd te geloven dat hij begrepen en gehoord kan worden, hij verstopt zich liever en bouwt een muur tussen hemzelf en zijn ouders. Hoewel het kind altijd dichter bij zijn ouders wil zijn, is het moeilijk voor hem om aan alle verwachtingen te voldoen en hoeft hij niet op clementie te rekenen. Frequente straffen leiden tot een paradoxaal effect: het kind voelt zich niet langer schuldig, lijkt zijn geweten atrofiëren en stoppen met werken. En waarom, de functies ervan worden volledig door volwassenen uitgevoerd. Zo'n kind voelt zich vaker beledigd dan schuldig, omdat geen enkele straf echt eerlijk kan zijn. Straf zorgt ervoor dat je je niet schuldig voelt. Als gevolg hiervan kan het kind zich niet meer concentreren op de bestaande wet en ons leiden in ons handelen, op onze eigen moraliteit. Het wordt vervangen door angst voor straf. In dit geval blijkt het belangrijker om deze onvermijdelijke straf te vermijden dan acties die als slecht en immoreel worden ervaren. In plaats van schuldgevoel voelt het gestrafte kind zich beledigd en onderdrukt door zijn ouders. Ouders beginnen zich daarentegen schuldig te voelen. Dit geeft het kind het recht op de volgende overtreding en bindt de handen van volwassenen vast. Bovendien wordt straf, vooral lijfelijk, altijd geassocieerd met vernedering van de waardigheid van het kind. Dit leert hem anderen op dezelfde manier te behandelen, maakt hem onzeker en creëert een gevoel van onbeduidende waarde voor zichzelf. Dit betekent niet dat zo’n kind verlegen en gehoorzaam wordt, vaak juist het tegenovergestelde. Omdat hij zichzelf niet als waardevol beschouwt voor zijn ouders, probeert hij zijn waarde voor zichzelf te bewijzen door voor zichzelf op te komen onder zijn leeftijdsgenoten op de manier die hij kent: door middel van geweld, autoritarisme. Dit betekent echter niet dat welke straf dan ook schadelijk is. Soms moeten kinderen gestraft worden. Maar straffen moeten voor het kind duidelijk zijn en direct uit de actie voortvloeien. Als er een logisch verband bestaat tussen het misdrijf en de straf, wordt dit als eerlijker ervaren. Als een kind bijvoorbeeld weigert soep te eten, krijgt hij geen snoep; hij moet (gedurende enige tijd) onderworpen zijn aan ouderlijk toezicht over het maken van zijn huiswerk; wordt het vies, dan moet hij het zelf opruimen; de schade kan met zakgeld worden gecompenseerd. Eigenlijk is dit niet echt een straf, het is slechts een direct gevolg van de daden van het kind, zijn verantwoordelijkheid voor zijn daden. Laten we hieraan toevoegen dat vergeving een verbazingwekkend, vaak transformerend effect op het kind heeft. Als hij zich schuldig voelt, maar volwassenen hem vergeven, ziet hij zijn waarde voor hen in, ziet hij hun vertrouwen dat hij zelf in staat is zijn daden te beoordelen, en ziet hij hem als een verantwoordelijk en moreel persoon. Onmetelijke steun “De schattigste” Je kind altijd accepteren en ondersteunen is een natuurlijk verlangen van ouders. Maar soms wordt het een educatief principe, en dan is het nut ervan niet zo duidelijk. Laten we het vanuit verschillende gezichtspunten bekijken. Ouders: wie anders zal het kind verzorgen en beschermen, zo niet wij? Om hem gelukkig en tevreden te laten opgroeien, moeten we hem eenvoudigweg constante liefde en steun bieden. Het is niet zo moeilijk om te doen: we bewonderen echt alles aan hem. Als je hem hier voortdurend over vertelt, benadruk dan hoe geweldig, mooi en geweldig hij is, hoeveel hij kan en weet te doen, hij moet het zelf geloven. Laat hem voortdurend van ons horen hoeveel we van hem houden! Andere volwassenen en kinderen moeten ook weten wat voor een geweldig kind we hebben. Wij zullen hen daarom ook zeker hierover informeren en bewijzen. Als iemand het er niet mee eens is, is het voor ons beter om helemaal niet te communiceren, om het kind te beschermen tegen onnodige kritiek en onszelf tegen irritatie. Het belangrijkste is dat het kind zich altijd zelfverzekerd voelt en weet dat hij bij elke poging zal worden gesteund. We zullen hem uitleggen dat degenen die hem bekritiseren of ergens van beschuldigen niet blij met hem zijn, sterker nog, ze begrijpen er niets van en zijn zelf verantwoordelijk voor de huidige situaties. ZelfsAls dit niet het geval is, is het belangrijker om het zelfvertrouwen van het kind te ondersteunen. Natuurlijk is dat soms lastig, omdat we weten dat niet alles wat hij doet goed is. Maar het is beter om hem er niets over te vertellen. Ten eerste zal dit hem van streek maken, en ten tweede tolereert hij alle verwijten zeer pijnlijk en gevoelig. Het is dus beter om onze mond te houden als we ergens niet blij mee zijn. Maar als hij groot wordt, zal hij veel kunnen bereiken, omdat hij zoveel vertrouwen in zichzelf heeft, zo vriendelijk behandeld wordt, zoveel liefde en steun voor zichzelf voelt. Kind: ik weet dat ik een geweldig kind ben! Mensen vertellen mij dit vaak. Maar ik denk dat ik nog meer erkenning verdien dan ik krijg. Mijn ouders hebben het geluk dat ze zo’n geweldige ik hebben (ze vertellen me dit zelf). Ik denk niet dat ze mij zelfs erg waardig zijn. Ze kunnen in ieder geval niet merken dat ik iets verkeerd doe. Ze zeggen soms dat ze van me houden zonder er iets voor terug te eisen - en ik zou ze er niets voor terug willen geven, dat is alles! Ze zouden van mij moeten houden! En toch moeten ze mij voorzien van alles wat ik nodig heb, altijd ondersteunen, verzorgen, prijzen, beschermen. Maar ik ben ze niets verschuldigd, ze moeten dankbaar zijn dat ze mij al hebben, dat ze zo trots op me kunnen zijn. Andere mensen bekritiseren me soms, maar ik weet dat ik me nergens schuldig aan kan maken, want ik' Ik ben zo geweldig. Ik hou niet van mensen die mijn verdiensten niet erkennen. Maar ik heb geleerd mezelf te bewijzen dat ze waardeloos zijn als ze niet merken hoe goed ik ben, of misschien zijn ze gewoon jaloers. Maar ik kan ook geen respect hebben voor degenen die het opmerken. Soms vind ik het jammer dat mijn ouders zo eenvoudig van geest zijn dat ze mij zo idealiseren. Ik wil immers dat ze mij zelf zien, met mijn tekortkomingen en onzekerheden, en niet het ideaalbeeld dat ze van mij willen creëren. Maar het lijkt erop dat ze hiertoe niet in staat zijn! Daarom veracht ik ze soms zelfs omdat ze zo blind zijn. Als ze hun geduld verliezen en iets slechts over mij zeggen, voel ik me erg ongelukkig, omdat ik zo'n houding niet gewend ben. Het lijkt mij dat ze niet meer van mij houden, omdat ze zeggen dat hun liefde de volledige steun is voor al mijn inspanningen. En dan voel ik me bang en eenzaam. Of ik devalueer hun woorden, net zoals ze mij hebben geleerd de woorden van anderen te devalueren. Het kan voor mij moeilijk zijn om te communiceren omdat andere mensen om de een of andere reden niet bereid zijn mij altijd te bewonderen. Zelfs goede vrienden bekritiseren mij soms, en ik vind dat heel pijnlijk, dus ik maak liever geen echt goede vrienden. Bovendien kunnen mijn dierbaren mijn echte tekortkomingen zien, en het zal moeilijker zijn om ze te devalueren. Ik wil veel bereiken in het leven, omdat ik het verdien! Maar vaak lukt het mij niet, omdat boze, jaloerse mensen mij beginnen te bekritiseren en mij een spaak in de wielen steken. Ik kan mijn tekortkomingen niet opmerken, en daarom kan het voor mij moeilijk zijn om me te ontwikkelen. Psycholoog: de modieuze uitdrukking 'onvoorwaardelijke acceptatie' zit vol verborgen gevaren. In feite houden we van, maar we stellen voorwaarden. Zelfs die ouders die hun kind altijd alleen maar steunen, willen dat hij veel bereikt. Om dit te doen, voeden ze zijn gevoel van eigenwaarde. Maar een hoog zelfbeeld is geen garantie voor succes, wat vaak afhangt van de beoordelingen van andere mensen (niet alleen en niet zozeer ouders). Dergelijke kinderen, verwend door aandacht, lof en zorg, hebben vaak geen verantwoordelijkheid en respect voor andere mensen . Ze ontvangen voortdurend liefde, ze weten niet hoe ze die moeten geven, ze weten niet dat “aan wie veel wordt gegeven, er veel van hen wordt gevraagd.” Omdat ze iets als hun eigen verdienste beschouwen dat niet hun verdienste is, beginnen ze anderen neerbuigend te behandelen. Vaak worden zulke kinderen het nooit moe om hun ouders te plezieren en zich tot de adolescentie te koesteren in de aandacht en bewondering van iedereen om hen heen. Maar nu ze tieners zijn, worden ze geconfronteerd met het feit dat de eisen die aan hen worden gesteld toenemen, dat ze meer gevarieerde beoordelingen krijgen van hun gedrag, dat van hen wordt verwacht dat ze verantwoordelijk zijn voor hun daden, maar ze zijn hier niet klaar voor. In dit geval worden ze gedwongen hun ouders te devalueren en ervoor te zorgen dat hun lof dat niet iswaarheidsgetrouw zijn, of alle anderen devalueren, door te besluiten dat alleen hun ouders hen ‘objectief’, dat wil zeggen uitsluitend positief, waarnemen. Beide scenario's helpen weinig om het kind gelukkig en succesvol te laten worden, zoals de ouders ervan droomden. Het is echter noodzakelijk om het kind te ondersteunen en aan te moedigen. Dit helpt hem zijn sterke punten te evalueren, zijn successen onder ogen te zien en in zichzelf te geloven. Maar steun mag niet worden gedevalueerd, gedevalueerd vanwege triviale redenen, demonstratief gedrag en schijn. Het is de moeite waard om alleen aan te moedigen en te ondersteunen wat echt belangrijk is voor ouders en voor het kind zelf, anders zal obsessieve lof irriteren en vermoeien, en zullen mensen er niet langer in geloven. Lof moet een belangrijke boodschap zijn van erkenning van echte verdiensten, verantwoordelijke beslissingen, onafhankelijke acties en goed uitgevoerd werk. Dan zal het gewaardeerd worden, het kind helpen zich te ontwikkelen en zijn geloof in zijn eigen kracht versterken. Nederigheid cultiveren “Goed gedaan onder de schapen...” Er bestaat ook de tegenovergestelde manier van opvoeden, waarbij een minimum aan steun en lof van ouders nodig is. Het is nu niet zo gebruikelijk, het wordt geassocieerd met de ‘oude school’, maar we zullen er ook kort naar kijken. Ouders: laat anderen het kind prijzen. Een kind prijzen is hetzelfde als jezelf prijzen. Het is onze taak om hem op al zijn tekortkomingen en fouten te wijzen, omdat niemand anders dit zal doen. Als hij iets goed heeft gedaan, dan zijn wij trots op hem, maar zo moet het altijd zijn! Wat valt er te prijzen? Maar als je iets slechts hebt gedaan, moet je aangeven wat er precies mis is, en hem dwingen het opnieuw te doen totdat het goed is. Als je tegen een kind zegt dat hij iets perfect heeft gedaan, zeg je hem dat hij misschien niet naar nog beter zal streven. We zullen hem dus laten zien dat hij niet goed genoeg is, dat hij niet genoeg zijn best doet, misschien wel meer. We geloven in hem, daarom eisen we het ook van andere volwassenen om hem niet te veel te prijzen. Natuurlijk vertellen we hem in het geheim hoe geweldig hij is, maar nooit in zijn bijzijn. Als iemand hem prijst, zullen we zeker zeggen dat hij over het algemeen meer zijn best had kunnen doen, en dat er niets bijzonders is om hem voor te prijzen. Het belangrijkste is tenslotte dat hij niet trots wordt en niet opgeeft! Hij is soms beledigd tegen ons en zegt dat hij geen vriendelijke woorden van ons heeft gehoord. Waarschijnlijk zal hij ooit weten dat we altijd trots op hem zijn geweest, maar het is nog te vroeg. Als hij iets heel belangrijks bereikt, zullen we hem misschien prijzen. Kind: Het enige wat ze doen is mij uitschelden! Het is erg vermoeiend en onaangenaam. Soms wil ik helemaal niets doen: ik weet immers dat wat en hoe ik het ook doe, ik nog steeds niet geprezen zal worden. Soms lijkt het mij dat het onmogelijk is om aan mijn ouders te bewijzen dat ik ergens toe in staat ben. En dan geef ik het op. Het ergste is dat mijn ouders mij te schande maken in het bijzijn van andere mensen, terwijl ze over mijn tekortkomingen praten. Daarom schaam ik me voor hen, ik probeer hun ontmoetingen met mensen die belangrijk voor mij zijn te vermijden. Soms is het moeilijk voor mij om lof van andere mensen te accepteren. Als iemand mij vertelt dat ik het goed heb gedaan, geloof ik het niet. Kan ik iets goed doen? Het is moeilijk voor mij om iets met mijn ouders te delen: zij zullen mij tenslotte uitleggen wat ik verkeerd doe, wat ik verkeerd heb gedaan, of het nu gaat om studie, vriendschap of romantische relaties. Ze kiezen nooit mijn kant. Daarom hebben we niet veel onderwerpen om over te praten: het is beter voor mij om hobby's te zoeken waar ze niets van begrijpen. Ik weet dat ze ergens diep in hun ziel van me houden, maar ergens heel diep. en dat maakt mij verdrietig. Psycholoog: Kinderen die zelden worden geprezen, maar vaak bekritiseerd door hun ouders, kunnen twee wegen kiezen. Ofwel geven ze het op, wanhopig om lof te verdienen en verliezen ze het vertrouwen in zichzelf volledig, ofwel streven ze naar succes en proberen ze hopeloos te bewijzen dat ze iets waard zijn. Maar noch het ene, noch het andere pad kan vreugdevol voor het kind worden genoemd. Dergelijke ouders gaan er doorgaans van uit dat hun vertrouwen in de verdiensten en capaciteiten van het kind als vanzelfsprekend wordt beschouwd. Ze melden het echter niet. Voor een kind is dit echter niet vanzelfsprekend. Het vertrouwen en de relaties verslechteren daardoor: wie wil er nou alleen maar de hele tijd luisteren?.