Van de auteur: Elk verlies is een crisistoestand. En het rouwproces hangt af van de interne hulpbronnen van een persoon, van de omgeving en het vermogen om op zijn steun te vertrouwen. Het belangrijkste is om te praten. Hoe klein het kind ook is, hij zal zeker veranderingen opmerken in het gedrag van de mensen om hem heen en de afwezigheid van een of ander familielid. Natuurlijk zijn de tekst van het bericht, de mate van zijn betrokkenheid bij het begrafenisproces en zijn vermogen om de crisis die gepaard gaat met de dood van een geliefde te doorstaan, afhankelijk van de leeftijd van het kind is het beter om de meest toegankelijke taalvormen voor het kind te kiezen. Het is voldoende om te zeggen dat 'grootvader stierf, hij is niet meer' dan zich over te geven aan bloemrijke metaforen over de kwetsbaarheid van het leven en de eindigheid van al het aardse. Zorg er bij het kiezen van een plek voor een gesprek voor dat niemand zich ermee bemoeit, en dat is ook zo zo veilig en comfortabel mogelijk voor het kind. Als dit in het gezin wordt geaccepteerd, is het de moeite waard om fysiek contact te leggen. Laat het kind het volledige scala aan gevoelens uiten, en huil zelfs met hem mee. Maar als je het gevoel hebt dat er bij het uitleggen het risico bestaat dat je in hysterie vervalt, dan is het beter om het gesprek aan een ander naast familielid toe te vertrouwen. Jonge kinderen zijn vaak geïnteresseerd in het proces zelf en wat er na de dood gebeurt. Negeer hun vragen niet. Het ergste dat je in deze situatie kunt doen, is ze met angst en verbijstering alleen laten. Voor het traditionele ritueel - de begrafenis zelf - is dit een belangrijke fase in het rouwproces, het besef van de onomkeerbaarheid van verlies. Of je een kind meeneemt naar een begrafenis, hangt af van zijn leeftijd en hoeveel kracht je in jezelf voelt om hem en zijn gevoelens voldoende aandacht te geven en de betekenis uit te leggen van wat er gebeurt. Als het kind nog niet eerder naar een begrafenis is geweest, is het de moeite waard om van tevoren met hem te praten, uit te leggen wat er zal gebeuren, te praten over de gedragsregels en mogelijke reacties van de mensen die kwamen, en hem daarna het recht te geven om te kiezen In de toekomst mag u het kind niet verbieden zich de gebeurtenissen te herinneren die verband houden met een overleden persoon. Elk verlies is een crisistoestand. En het rouwproces hangt af van de interne hulpbronnen van een persoon, van de omgeving en het vermogen om op zijn steun te vertrouwen. De onvervangbaarheid van verlies speelt een grote rol in het rouwproces. We rouwen niet om een ​​specifiek persoon, maar om de waarde die we verloren hebben met zijn dood. De dood van een moeder staat bijvoorbeeld gelijk aan het verlies van waarde als zoon of dochter. Hoe waardevoller de rol verloren gaat, hoe onherstelbaarder het verlies en hoe meer tijd er nodig is voor rouw. Volgens de Gestalt-aanpak zijn er vier hoofdfasen in dit proces: * shock * woede-machteloosheid * leven * integratie. De meeste jonge kinderen beschikken niet over de middelen om alle stadia van verdriet te doorstaan. En ze kunnen jarenlang vastzitten in een fase van shock of machteloosheid, totdat de hulpbron naar de volgende fase lijkt te gaan.