Verlies, de dood van een dierbare, is het ergste dat een mens kan overkomen. Een enorm verdriet, een last die gedurende een aanzienlijke periode moet worden opgeheven en verdragen. UITSTELLEN. MEEGEMAAKT. Of - de rest van je dagen verpletterd worden door deze last. Het is duidelijk dat iemand in deze periode dringend professionele hulp nodig heeft. En het is ook duidelijk dat de taak van de psychotherapeut hier buitengewoon moeilijk is. Bovendien, op alle niveaus – op gedragsniveau – wat te doen als er niets gedaan kan worden? Op cognitief niveau: hoe kunnen we de dood begrijpen? Op emotioneel niveau: hoe kun je je inleven in wat ondraaglijk is? En het allerbelangrijkste: hoe kunnen we iemand helpen die een verlies heeft geleden, levend en wel terugkeren naar de realiteit? Sigmund Freud: Wat is het werk dat verdriet doet? ... de verkenning van de realiteit heeft aangetoond dat het geliefde object niet langer bestaat, en de realiteit roept de vraag op om al het libido dat met dit object geassocieerd is, weg te nemen. Dat wil zeggen, maak het uit met hem. En neem niet alleen afscheid van hem, maar ook van zijn liefde voor jou... En van jouw liefde voor hem, die elke cel van hem en die van jou, gedachten, sensaties, acties vult. Hiertegen ontstaat in het algemeen een volkomen begrijpelijke weerstand; men moet er rekening mee houden dat een persoon de libidineuze posities niet gemakkelijk verlaat, zelfs als er een vervanging wordt verwacht. Deze weerstand kan zo sterk zijn dat er sprake is van een terugtrekking uit de werkelijkheid en het object wordt vastgehouden door een hallucinerende psychose die het verlangen belichaamt... Deze fase van het ervaren van verlies wordt de fase van ontkenning genoemd. Ze zeggen over een verloren voorwerp: hij/zij is de hele tijd bij mij! Ze voelen hem naast zich, praten met hem, zien hem elke nacht in hun dromen. Ze bewaren zijn spullen op dezelfde plaatsen, wachtend om hem te ontmoeten... Dan begint geleidelijk, stap voor stap, druppel voor druppel, de realiteit de ziel van de rouwende te doordringen en begint hij afscheid te nemen van wat verloren is gegaan. Stap voor stap - bij elke herinnering, elke gezamenlijke actie, elk moment dat we samen doorbrachten. Elk van de herinneringen en verwachtingen waarin het libido met het object werd geassocieerd, wordt opgeschort, krijgt een grotere actieve kracht en het libido wordt erop losgelaten. Het is heel moeilijk om aan te geven en economisch te rechtvaardigen waarom dit compromiswerk van het eisen van de realiteit, uitgevoerd op basis van al deze individuele herinneringen en verwachtingen, gepaard gaat met zulke uitzonderlijke mentale pijn. En dit is een pijn waar je niet aan kunt ontsnappen; je moet er doorheen, DRAAG HET. MEEGEMAAKT. Lang, moeilijk, pijnlijk. Dit is de enige mogelijke weg naar herstel, bevrijding en terugkeer naar het leven. Het probleem is dat het in de moderne wereld, in onze mentaliteit, de menselijke natuur is om pijn terzijde te schuiven, zich ervoor te verbergen of een middel tot onmiddellijke verlichting te eisen. Bij de eerste symptomen van pijn, verkoudheid en angst grijpen we naar pijnstillers in alle soorten en maten - van pillen tot alcohol, en als gevolg daarvan hebben we in een situatie van lijden niets van onszelf - noch immuniteit, noch geduld. En in een situatie van verlies probeert iemand zich van de pijn te ontdoen, alsof deze niet bestaat. En de mensen om hem heen spelen graag met hem mee om zichzelf te behoeden voor de pijn van empathie. Onder verschillende plausibele voorwendsels - ik wil hem er niet nog een keer aan herinneren! (alsof hij het zou kunnen vergeten) - Ik wil zijn wond niet heropenen! (zodat het ettert zonder aan te kleden) - ik kan het nog steeds niet helpen! (omdat er niets is dat helpt - je hebt niet het vermogen om je eigen pijn te verdragen, laat staan ​​die van iemand anders te delen). En hier worden psychotherapeuten geconfronteerd met de moeilijkste taak: iemand aanmoedigen zijn verdriet te ervaren, de realiteit onder ogen te zien en geleidelijk, stukje bij beetje, afscheid te nemen van het verloren voorwerp, het uit het hart te rukken, in het reine te komen met de onherstelbaarheid van de scheiding ervan. Maar het volgen van je geliefde naar het graf lijkt misschien GEMAKKELIJKER. Dit is gedeeltelijk waar: het is niet nodig om je te verzetten, het is niet nodig om te worstelen, het is niet nodig om ondraaglijke pijn te verduren. Je kunt het gewoon opgeven en verdwijnen..