EN LACHEN, EN TRANEN, EN LIEFDE... Dit artikel gaat over de gevoelens van de therapeut in therapie. Over het uiten van gevoelens door de therapeut. En ik denk dat er geen duidelijke antwoorden zijn op de vragen die in dit artikel worden gesteld. Dit artikel gaat over mijn eigen antwoorden daarop. Ik voltooide een kortetermijntherapie met een vijfjarige jongen die moeite had met het maken van vrienden. Er zouden in totaal tien bijeenkomsten zijn, en de jongen wist dat het werk daarna voltooid zou zijn. Bij de negende bijeenkomst verspreidde hij alle dieren waarmee we eerder hadden gespeeld en die ‘net hadden geleerd vrienden te zijn’. ‘Alle dieren zijn dood,’ zei hij en ging zitten, terwijl hij zich met zijn rug naar mij toedraaide en naar de muur keek. Er was veel verdriet tijdens deze sessie. Ik wilde ondraaglijk huilen. Een tijdlang woedde er een interne strijd in mij: de tranen tegenhouden of toestaan? Ik koos voor authenticiteit en huilde het grootste deel van de sessie. Interessant genoeg nam het kind dit volkomen kalm op. Ik huilde en ging door met mijn werk. Die dag nam ik een beslissing. Sindsdien heb ik mezelf toegestaan ​​te huilen als ik met cliënten van alle leeftijden werk, wanneer ik daar zin in heb. Ik huil met de cliënt mee als zijn verhaal tragisch en vol pijn is. Soms betaal ik voor een cliënt als het voor iemand ondraaglijk is om met deze gevoelens bij zichzelf in aanraking te komen. Daarmee een bevestiging gevend: ja, het doet echt heel veel pijn, maar je kunt het wel verdragen. Ik betaal voor mezelf als mijn eigen wonden en verliezen pijn beginnen te doen in de communicatie met een cliënt, mijn eigen pijn resoneert. Na een tijdje bevond ik me op een open consultatie met een meer ervaren collega en zag haar huilen, niet alleen in het bijzijn van cliënten, maar in het bijzijn van een grote groep observerende specialisten. Misschien werken velen van ons op deze manier. Maar therapie bestaat niet alleen uit pijn en verdriet. Er zijn sessies waarin je zin hebt om ongecontroleerd te lachen. Soms wordt het grappig voor zowel mij als de klant. Dan zijn er geen interne twijfels - samen lachen, er zit vreugde in, er is energie, er is een hulpbron. Waarschijnlijk herkende ik het vermogen om te lachen tijdens consultaties met een cliënt zelfs eerder als een kenmerk van mijn werk dan het vermogen om te huilen. Tijdens sessies zijn er echter momenten waarop ik me raar voel, en op dat moment heeft de cliënt andere gevoelens. En hier rees dezelfde vraag in mij: moet ik mijn lach inhouden of mezelf toestaan ​​te lachen? En opnieuw heb ik gekozen voor authenticiteit en lach ik in consulten als ik lach. Ik lach met de klant. Ik lach soms van vreugde om een ​​cliënt als hij tijdens een sessie ineens iets belangrijks doet of een inzicht geeft. Ik lach soms, en ik begrijp dat dit een defensieve reactie is vanwege de moeilijke stof die in de sessie aan bod komt (meestal leg ik dit soort lachen hardop uit aan de cliënt). Ik lach ook als mij tijdens een sessie iets grappigs overkomt. Deze kenmerken (huilen en lachen) blijven bestaan, zelfs als ik in een open vorm werk, in aanwezigheid van collega's. Ik merkte dat wanneer collega’s feedback geven na het voltooien van het werk, tranen een neutrale of zelfs positieve beoordeling krijgen, terwijl lachen vaker kritiek oplevert en er zorgen worden geuit over hoe de cliënt dit zou kunnen ervaren. Tijdens de sessie reageren de cliënten zelf meestal rustig op zowel mijn tranen als mijn lach. Nog niet zo lang geleden hoorde ik aan het einde van een sessie een cliënt zeggen: ‘Bedankt voor het huilen’, en voor mij betekent dit dat de waarde van geuite gevoelens voor de cliënt soms hoger is dan inzichten en ontdekkingen. Beste collega's, welke keuzes maak jij in je werk? Moet ik huilen of niet? Lachen of niet lachen? En waarom is dit jouw keuze? Beste cliënten (degenen die daadwerkelijk persoonlijke therapeutische hulp zochten), hoe hebben jullie de momenten ervaren waarop een psycholoog huilt of lacht tijdens een consult? Hebt u ooit dergelijke uitingen van gevoelens van de kant van therapeuten waargenomen??