In 1994 werd het boek van Klaus Grawe K. et al., “Psychotherapy in the Process of Change: From Denomination to Profession”, gepubliceerd, waarin de resultaten werden geanalyseerd van onderzoeken naar de effectiviteit van psychotherapie, gegeven in de literatuur. Dit artikel maakt gebruik van materialen uit de analyse van dit fundamentele werk van Lauterbach (Lauterbach W., 1994). Het resultaat van deze onderzoeken was de conclusie dat psychotherapie mensen helpt problemen te overwinnen. Toen hij dit werk schreef, was het belangrijkste idee om te proberen te begrijpen hoe en wat werkt in psychotherapie, en hoe mensen nog beter en effectiever kunnen worden geholpen. Ik vraag me af waarom Grave deze titel voor zijn werk heeft gekozen. Misschien omdat hij wilde dat de psychotherapie zich zou ontwikkelen van een geloof in enkele individuele interventies en technieken tot een zelfstandig en wetenschappelijk beroep. Ik ben een professionele psychotherapeut en vanwege de aard van mijn werk neem ik voortdurend deel aan verschillende conferenties en congressen, niet alleen in Rusland, maar ook in het buitenland. Nog niet zo lang geleden raakte ik op een van de psychotherapiecongressen in Moskou geïnteresseerd in een onderdeel dat religieuze psychotherapie heette. Het leek mij interessant hoe iemands religiositeit wordt gebruikt bij het oplossen van zijn psychische problemen. Het leek erop dat het zoiets als een existentiële benadering zou moeten zijn, waarbij gekeken wordt naar hoe iemands wereldbeeld en waarden hem helpen de dagelijkse moeilijkheden te overwinnen. Tijdens het gedeelte zelf was ik echter teleurgesteld, omdat er achter de religieuze psychotherapie een orthodoxe psychotherapie schuilging en geen andere. Waarom kreeg een bepaald religieus wereldbeeld plotseling zo’n allesomvattende betekenis? Daarom wint de kwestie van het onderscheid tussen bekentenis en beroep opnieuw aan relevantie. En onlangs hoorde ik over het bestaan ​​​​van een afdeling orthodoxe psychotherapie aan het Orthodox Humanitarian Institute. Er wordt afzonderlijk vermeld dat het instituut is opgericht met toestemming van de orthodoxe kerk. Wie zou eraan twijfelen? Wie anders zou een dergelijke praktijk kunnen toestaan? De Orthodoxe Kerk is tenslotte een religieuze instelling en geen gezondheidszorgorganisatie. Het doel is niet om psychologische hulp te bieden, maar om te voldoen aan de religieuze behoeften van parochianen. Maar een psychotherapeut en een priester hebben naar mijn mening totaal verschillende functies, en hun kwalificaties zijn ook verschillend. Stel je voor dat je naar een professionele psychotherapeut komt, en er staat “7e-dags Adventistische psychotherapeut”, of “Jehovah’s Getuige psychotherapeut”, of “Joodse psychotherapeut”, “Boeddhistische psychotherapeut”, “Islamitische psychotherapeut”, enz. enz. Ik merkte dat je steeds vaker onderwerpen als christelijke psychotherapie of orthodoxe psychotherapie kunt vinden. Ik raakte geïnteresseerd in wat voor soort fenomeen dit is en wat een dergelijke boodschap overbrengt. Het doel van elke psychotherapie is om mensen te helpen zelfstandig hun problemen op te lossen, hun eigen doelen te leven en bewust de kwaliteit van hun leven ten goede te veranderen. Ik beoefen al meer dan 16 jaar en heb op mijn afspraken mensen van verschillende religies gezien. Deze mensen hadden hulp nodig en maakten verschillende crisissituaties mee, die, zoals alle mensen, niet altijd afhankelijk waren van hun wereldbeeld. Ik beschouw het volkomen natuurlijk en normaal dat een psychotherapeut, net als ieder ander mens, zijn eigen bewuste wereldbeeld en religieuze identificatie heeft. Maar als een specialist zijn religieuze identificatie op het uithangbord van zijn kantoor of instelling zet, bijvoorbeeld ‘Orthodoxe psychotherapeut’, heb ik daar zeer gemengde gevoelens over en rijzen er veel vragen. Wat betekent dit bijvoorbeeld en wat bedoelt hij hiermee? En is dit in het algemeen een beroep of een bekentenis? Wat, orthodoxe psychotherapie helpt alleen orthodoxe christenen, maar niet anderen? Of dat hier psychotherapie wordt aangeboden, die alleen orthodoxe christenen helpt? Of dat dergelijke psychotherapie in wezen een cursus orthodoxe prediking is? Maar wacht, prediken tegen een patiënt in een kwetsbare positie voor zijn eigen geld klinkt op de een of andere manier godslasterlijk. Of betekent het iets.