Van de auteur: Cognitieve therapie. Casus uit de praktijk. Gepubliceerd met toestemming van de klant. Alle namen zijn fictief. Afgelopen herfst kwam een ​​klant, Ivan, naar mij toe. Hij zei dat hij paniekaanvallen had die hij niet kon verklaren. Op het eerste gezicht kan hij worden gezien als een bovengemiddeld persoon. Hij was een levendige, spraakzame, belezen en hoogopgeleide jongeman. Maar aanhoudende hevige paniekaanvallen maakten hem ongelukkig. Soms waren ze zo ondraaglijk dat hij moest stoppen met werken en de rest van de dag in bed moest doorbrengen. De aanvallen duurden vele jaren. Ze verteerden zijn leven en vernietigden zijn geluk. Hij verloor hechte relaties, nam banen aan die ver beneden zijn capaciteiten lagen, vervreemdde mensen totdat hij alleen achterbleef en zich voor de hele wereld verstopte. Tevergeefs probeerde Ivan een verklaring voor zijn ongeluk te vinden. Elke week construeerde hij in zijn verbeelding een nieuwe theorie. Aanvankelijk besloot hij dat hij niet cool genoeg was, dus keek hij veel films op zoek naar een held om na te volgen. De week daarop beschuldigde hij zichzelf van extreme passiviteit. Op een gegeven moment kocht hij zelfs een leerboek voor zelfanalyse en probeerde hij diep verdrongen herinneringen op te graven. Een andere keer kwam hij tot de conclusie dat hij geestelijk niet voldoende ontwikkeld was, dus las hij Genesis van de Heiligen en bad vijf uur per dag, terwijl hij zijn best deed om rechtvaardig te worden. Geen van beide benaderingen werkte. Elke nieuwe poging gaf hij na een paar weken op. Zijn buren hadden hun eigen verklaringen, en ze vertelden hem graag hun favoriete theorieën. Een vrouw die macrobiotische diëten bestudeerde, verklaarde: 'Het gaat om al het vet dat je eet, het bewerkte voedsel. Als je het dieet zou volgen uit het boek dat ik nu lees, zou je meteen aankomen.” Een andere buurman stelde voor dat Ivan taekwondo zou gaan gebruiken om moediger te worden. De derde, een plaatselijke amateurbiochemicus, stelde vast dat Ivan hypoglykemie had. Op zoek naar een verklaring voor zijn lijden en paniek wendde Ivan zich tot therapie. Zijn eerste raadgever vertelde hem dat hij zijn seksuele impulsen onderdrukte. De aanvallen gingen door en de therapeut suggereerde dat hij de agressie moest onderdrukken. Toen de aanvallen nog steeds niet stopten, bleef de therapeut zoeken naar wat Ivan nog meer kon onderdrukken. De tweede therapeut hypnotiseerde Ivan en gaf hem na de hypnose een gevoel van belangrijkheid en veiligheid. Ivan voelde zich een paar uur beter, maar toen de trance verdween, keerde hij snel terug naar zijn oorspronkelijke staat. De derde adviseur gaf geen enkele uitleg; hij weerspiegelde eenvoudigweg de gevoelens van Ivan. De vierde gaf hem twee cassettebanden: één om te ontspannen en de andere om meer zelfvertrouwen te krijgen. De documenten spraken elkaar tegen, en daarmee was de zaak afgelopen. De laatste therapeut gaf Ivan simpelweg wat medicijnen, waarna hij het gevoel had de hele dag in de wolken te zweven. De paniek hield niet op, maar alleen het doosje met medicijnen rammelde in zijn hoofd. Toen hij bij mij op consultatie kwam, zag hij er even zielig uit als altijd. Ik wist ook niet wat de oorzaak van zijn aanvallen was en besloot zijn verleden te bestuderen. Ivan beschreef alle belangrijke gebeurtenissen uit zijn jeugd. Volgens hem was het gelukkig. Zijn familie gaf nooit om geld, maar zijn ouders verwenden hem niet en dwongen hem zelf zakgeld te verdienen. Hij deed het goed op school, deed aan verschillende sporten en had verschillende vrienden. Over het algemeen leek zijn verleden rooskleuriger dan dat van de meeste mensen. We zochten zorgvuldig naar een kritieke gebeurtenis, een aanwijzing die zou kunnen verklaren wat er met hem gebeurde. Maar we vonden niets opmerkelijks: geen ongebruikelijke stoornissen, geen grote traumatische gebeurtenissen, geen overweldigende teleurstellingen of melancholie. Zijn verliezen en ervaringen waren typerend voor de meeste mensen. Dus wat is de oorzaak van zijn paniekaanvallen? In eerste instantie dacht ik dat er iets moest zijnFreudiaans, een onbewuste oorzaak, of misschien een biologische, erfelijke onbalans. Maar niets van dit alles kwam aan het licht. Uiteindelijk besloot ik nog een laatste blik te werpen op Ivans verleden en op zoek te gaan naar meer waarschijnlijke verklaringen. Hoewel de levenservaringen van de cliënt gunstig en onopvallend waren, klonk er iets ongewoons in zijn stem toen hij bepaalde gebeurtenissen beschreef. Ik besloot zijn verleden opnieuw te verkennen, dit keer met de nadruk op Ivans overtuigingen, en vroeg hem zich meer te concentreren op wat hij dacht over de gebeurtenis in plaats van op wat er gebeurde. Ivan belichtte twee episoden uit zijn verleden: de tijd waarin hij zich afgewezen voelde op school en toen zijn eerste vriendin hem verliet voor een andere man. De volgende tekst is een weergave van de sessies uit mijn werknotities. Sessie 1Ivan: Toen ik naar school ging, vonden sommige jongens me niet echt aardig. Ik leek er niet bij te horen. Mijn gebruikelijke reactie op dergelijke uitspraken was: 'Dat moet beledigend zijn', of een andere sympathieke opmerking. Maar nu, omdat we al vaak naar hetzelfde waren teruggekeerd, besloot ik iets anders te proberen. Wat was hier zo verschrikkelijk aan? Omdat de standaardmethoden niet werkten, besloot ik iets anders te gaan doen. Ivan: Wat is dit! Je maakt zeker een grapje! Het is vreselijk voor een kind om er niet bij te horen. Omdat ik de empathische benadering had opgegeven, besloot ik dit pad tot het einde te volgen. E.E.: Waarom? Wat ben je aan het doen? Waar heb je het over? Kinderen moeten aardig gevonden worden door anderen. E.E.: Dat is wat je zegt. Maar wat is er zo erg aan dat ze je niet leuk vinden? Hebben ze je geslagen, stenen naar je gegooid of zo? Ivan: Nee, natuurlijk niet. Ze vonden mij gewoon niet leuk zoals andere kinderen. Natuurlijk is het onaangenaam, maar je zei dat je meerdere vrienden had. Dus wat betekende het echt voor je om niet voor iedereen super populair te zijn? Ivan: Het betekende dat ik niet zoals alle jongens was. Hoe denk je dat je anders was? Ivan: Ik voelde me een soort gek, of een domkop, of zoiets. E.E.: Een ogenblikje. In de loop van verschillende sessies vertelde je me dat je je anders voelde dan andere jongens. Oké, misschien was dat het. Maar nu beweert u dat u ten kwade anders was. Je gelooft dat er iets mis met je is omdat je anders was, en dat dit verschil bewijst dat je inferieur bent. Waarom? Waarom zou anders zijn niet jouw superioriteit kunnen aantonen? Ivan: Nou, als ik beter was, zou ik populair zijn. Juist? Kinderen wijzen iedereen af ​​die niet is zoals zij. Ze maken geen verschil tussen degenen die ten goede van elkaar verschillen en degenen die ten slechte zijn. De populairste persoon op school is degene die zich het beste aanpast. Mozart en Einstein zullen worden afgewezen, net als een verliezer. En misschien nog wel meer, omdat de andere kinderen jaloers zullen zijn. Ivan: Ik ben geen Einstein of Mozart! Je hoeft echter niet te verschillend te zijn om afgewezen te worden. De behoefte van tieners om erbij te horen is zo sterk dat leeftijdsgenoten zelfs het kleinste verschil opmerken en degenen aanvallen die weigeren de wil van de tienersubcultuur te accepteren. Groepen tieners kunnen er trots op zijn dat ze niet onderdanig zijn aan de wereld van volwassenen. Maar binnen de groep zelf zijn de leden zeer conformistisch. Geen enkele andere menselijke vereniging hanteert strengere regels of is intoleranter tegenover non-conformisten dan een groep tienergenoten. Ze kunnen heel wreed zijn. Ze kunnen jongens of meisjes die niet bij ze passen niet uitstaan, ze schoppen ze simpelweg uit de groep. Er zijn hier geen uitzonderingen. Er is hier geen sprake van vergeving. Ivan: Maar hoe zou ik anders kunnen zijn? E.E.: Dat heb je me al verteld. Jij was veel slimmer dan de andere kinderen. Terwijl zij strips lazen, las jij de astronomie- en filosofieboeken en klassieke romans van je zus, toch? Hun strips maakten je verdrietig. Programma's leken je stom en.